Villa Teknik Tasarımı

VİLLA TEKNİK TASARIMI    

Bir villanın tasarımı, standart mekan tasarımı,  temel ihtiyaç yapı elmanları, dış mimari görünüş ve iç tasarım vs. ile beraber;  aşağıda sıralandığı gibi bahçe, havuz, ek tesisler, depolar, makine elemanları gibi fonksiyonel yapı elemanlarının da mühendislik ve mimariye uygun tasarımı ile oluşur. Sıradan olmayan, kaliteli bir villa bu yapı unsurları ile teknik olarak dizayn edilir  ve böylece villanın kalitesi ve değeri artar. Bunlar:

A ) DIŞ ÜST YAPI BÖLÜMLERİ :

1. Komple arazi tasarımı : Tüm arazi alanı üzerine yerleşecek yapı elemanları, bunların birbirleri ile bağlantıları, uyumu,  fonksiyonel olarak kullanımı vb. gözetilerek yerleşimi yapılır.

2. Bitki ve çim bölümleri :  Güneş, rüzgar, yollar, otopark, havuz, duvarlar vb gözetilerek bitki ve çim alanlarının yerleşimi yapılır.

3. Çocuk bahçesi bölümü : Bahçenin uygunluğuna ve büyüklüğüne bağlı olarak çeşitli oyun aletlerinin de olduğu çocuk bahçesi yerleşimi yapılır.

4. Dinlenme ve spor alanları : Kamelya, bahçe mobilyaları vb. dinlenme bölümleri  havuz, çocuk bahçesi, güneş, rüzgar vb. önemli etkenlere bağlı olarak yerleştirilir. Çeşitli spor aletleri konularak yeşil alanda spor yapılabilir.  Dış mekanda ayak basılacak tüm mekanların zemin yapısı olarak doğal taş traverten kullanılması tavsiye edilir. Doğal taş malzemeler, kolay temizlenebilen, kir tutmayan, kaymayan(ayak), üzerine tüm yapı elemanlarını kabul edebilen ve uyum sağlayan, güzel ve doğal görünümlü, sıcak ve soğuğa daha dayanıklı ve üzeri silim yapılarak çok uzun yıllar kullanabilen malzemelerdir.

5. Yollar : Bahçedeki kullanıma bağlı olarak ve yapı elemanları arası rahat ulaşım gözetilerek çeşitli yürüme yolları, gezinti ve yürüyüş alanları oluşturulur. Yollarda dikkat edilmesi gereken en önemli husus tekerlekli sandalye, çocuk arabası, çocuk bisikleti gibi araçların rahatça dolaşabilmesidir. Tüm yolların doğal taş traverten ile yapılması tavsiye edilir. 

6. Bahçe süs eşyaları : Çeşitli bahçe süs eşyaları, heykeller, sanatsal yapılar, süs havuzları, şelaleler, Osmanlı tarzı çeşmeler vb. bahçe süslemeleri bahçedeki diğer yapı elemanlarına uyum içinde ve zevke bağlı olarak yerleştirilebilir.

7. Yüzme havuzu : Villalarda genellikle çoğu yapı bölümlerinde olduğu gibi yüzme havuzları da yalnızca güzel görüntü ve süs amaçlı yapılmaktadır. Fakat güzel görüntü ve süs amaçlı olmakla beraber yüzmeye de uygun olmalı. İyi bir yüzme havuzunun boyu mümkün olduğunca uzun olmalıdır, böylece rahatlıkla kulaç atılarak yüzülebilir ve spor yapılabilir. Bu amaçla villanın mümkünse güney tarafında ve uzun yapmaya elverişli kısmına yerleştirilmelidir. Mümkünse villa ön bahçesi yeşil alan, çim ve bodur bitkilerle birlikte dinlenme mekanı olarak tasarlanmalı, güney tarafı yüzme havuzu, kuzey tarafı otopark olarak düşünülmelidir. Yüzme havuzu ile bağlantılı olarak jakuzi, sauna, duş ve kabinler ve diğer ek tesisleri de açık mekanda yapılabilir.

8. Bahçe sulama sistemleri : Bahçedeki tüm bitki ve çim gibi canlı hayatı besleyen uygun sulama sistemi ve çeşitli kullanım için çeşme musluklar yaptırılır. Sulama suyunun kalitesi çok önemlidir. Suyun tahlili yaptırılarak bitki sulaması için kullanılabilir olması araştırılmalıdır. Gerekirse içerisindeki istenmeyen maddeleri tutmak için arıtma sistemi ve bu arıtılmış suyu biriktirmek için depo yaptırılmalıdır.

9. Aydınlatma : Dış mekan elektrik tasarımı;  güvenlik, süs ve kullanım aydınlatmaları olarak üç temel unsurdan oluşmalı ve bunların uygulamada belirginleşmesine önem verilmelidir.

10. Çatı kullanımı : Klasik kiremitli beşik çatı yerine teras çatı yapılarak çeşitli amaçlarla kullanılabilir. Kiremit çatıya ağır yük olduğu gibi, hazır kullanılabilecek bir alanı da işgal etmektedir. Teras çatılarda oluşan ısı kaybını önlemek için içeriden ısı izolasyonu rahatlıkla yapılabilir. Çatı su izolasyonu iyi yapılmalı, su testlerinden sonra üzeri seramikle kaplanmalıdır. Çatılara konulabilecek antenler, klima dışarı elemanı(motor), güneş enerji sistemleri, mümkün olduğunca görüntü kirliliği oluşturmayacak şekilde yerleştirilmeli, mümkünse ilgili yapı elemanının rengine yakın renkte olmalı, çatı izolasyonunu etkilememeli ve çatı kullanım alanlarına uzak konulmalıdır. Teras çatı iyi tasarlandığında, şemsiye, masa, koltuk vs. konularak yaşam mekanı olarak kullanılabilir.

11. Güvenlik : Kamera sistemleri, güvenlik personeli, aydınlatma, bahçe tel çiti  vb. güvenlik önlemleri alınabilir. Güvenlik önlemleri içerisinde yaklaşma bölgelerinin aydınlatılmasına önem verilmelidir.

12. Bahçe duvarları ve çitleri : Mekana uygun yükseklikte bahçe duvarları yapılmalı ve uyumlu renge boyanmalıdır. Duvar kenarları ağaç türü bitki ile kaplanmalı, mümkünse sarmaşık benzeri duvar örtücü  bitkilerle desteklenmelidir. Duvarlara çeşitli süs motifleri, süs eşyaları, temsili pencereler uygulanabilir. Böylece duvar ve çitler birer bahçe mobilyası gibi görselleştirilebilirler. Bahçe çiti ve rengi mekana ve duvara uygun olmalı, fazla yüksek olmamalı, jiletli tel benzeri askeri malzemeler kullanılmamamlıdır. Duvar ve çitler güvenlik amacıyla düşünülmemeli; yalnızca sınır belirleyici birer bahçe mobilyası olarak fonksiyon kazandırılmalıdır.    

13. Depo : Bahçe el aletleri, çim biçme makinesi, diğer el aletleri vs. için küçük malzeme deposu yapılır. Depoda çalışmak için masa tezgah da yapılabilir.

14. Otopark : Araç parkı için öncelikle villanın ön göbek kısmı kullanılmamalı, gölge olması için kuzey ve yan taraflar tercih edilmelidir. Araç yıkaması düşünülerek zemin eğimi, su musluğu, ayrıca kanal ve gider yapılmalıdır. 

15. Müştemilat : Çalışan personel için ev benzeri barınma yerleri yapılabilir. En az  "oda, duş-wc, mutfak"tan oluşmalı, insan sağlığına uygun, nemsiz, yaşam şartlarını sağlayan mekan olmalıdır.  

16. Yangın tesisatı : Heran yangın çıkabilir düşüncesi ile gerekli yangın tesisatı yaptırılmalıdır. Bu amaçla, profosyonel yangın sistemi kurulmakla beraber;  su deposu, yüzme havuzu gibi mevcut hazır suyu da kullanacak şekilde tasarlanmalıdır.  

17. Doğalgaz :  Boru hatları ilgili şartnameye uygun yapılmalı, mümkün olduğunca zarar görmeyecek yerlerden geçirilmeli, paslanmaya karşı mutlaka boyanmalıdır. Eğer içeri mekanda ayrıca kombi odası yoksa, kombi ve diğer su arıtma sistemi gibi cihazlar için de nemsiz ve bol oksijen alabilen tehlikesiz bir oda oluşturulmalıdır.

18. Evcil hayvanlar : Bahçede yaşayan evcil hayvanlar için kulube, barınak, yaşam alanı vb. portatif veya kalıcı mekanlar oluşturulabilir. Güneş, rüzgar, dış kapıya yakınlık, yaşam mekanına yakınlık gibi faktörler gözönünde bulundurulmalıdır. En çok dikkat edilmesi gereken konu barınaktan insan yaşam mekanına doğru rüzgar esmeyecek şekilde tasarım yapılmalıdır.

B ) DIŞ ALT YAPI BÖLÜMLERİ : Yaşam mekanı olan yapının dışında, bahçede yer altında şu bölümler yapılabilir; 

1. Makine Dairesi ve Ekipmanlar  : Baçede uygun bir yere, bahçe ayak basma seviyesinin(yerin) altında, mümkün olduğunca büyük bir makine dairesi yapılması en doğrusudur. Mevcut ekipmanlara zaman içerisinde yenileri ekleneceği de düşünülerek tasarlanmalıdır. Villadaki ekipmanların özellikle de yaşam mekanına, bodrum kata kurulabilcek tüm ekipmanların mümkün olduğunca hepsini buraya kurmakta büyük fayda vardır. Böylelikle hem çocuklar ulaşamaz ve hem de oluşabilecek yangın, patlama ve kazalar gibi tehlikeler yaşam mekanından olabildiğince uzaklaştırılmış olunur. Ayrıca ekipmanlar için gelen servis, bakım, yenileme vb. çalışmalar da yine yaşam mekanından uzakta olmuş olur.   Su arıtma cihazları ve sarf malzemeleri;  ev kullanım suyu hidroforu;  bahçe sulama hidroforu;   yüzme havuzu ve süs havuzu pompa filtre ve diğer ekipmanları;  yangın pompa, hidrofor ve diğer ekipmanları;  kalorifer kazanı ve diğer ısıtma ekipmanları;   jeneratör; vb. tüm ekipmanlar ve bunlara ait elektrik pano ve kabloları bu makine dairesine yerleştirilmelidir. Makine dairesinde cihazların birbirleriyle etkileşimleri dikkate alınmalı, gerekli havalandırma tesisatı yaparak nemlenmeyi önlemelidir. Ayrıca su baskınları önemle dikkate alınmalı ve ona göre tasarlanmalıdır. Makine dairesi dış kısmı komple su izolasyonu yapılmalıdır. Üzeri çim alanı vb. olarak kullanılabilir.

2. Derin kuyu : Yeraltı suyundan faydalanmak, bahçe sulamada, araç ve bahçe kullanım mekanlarının yıkanmasında vb. işlerde kullanmak için derin kuyu sondajı yaptırılarak gerekli pompa tesisatı kurulabilir. Çıkan su bir depoda biriktirilerek gerekirse arıtma sistemi kurulabilir. Özellikle bitki sulamada kullanılacaksa mutlaka suyun tahlili yaptırılmalı ve öyle kullanılmalıdır. Derin kuyunun yeri ilerisi düşünülerek iyi seçilmelidir. İleride pompa arızaları ve değiştirilmeleri gibi durumlarda gerekli araç ve aletlerin rahatça yaklaşabileceği yer olmasına dikkat edilmelidir. Konu ile ilgili çalışan bir Uzman Jeoloji Mühendisinden destek almalı, rastgele kuyu açtırılmamalıdır.

3. Kullanım suyu deposu : Şebeke suyunun ve kuyu suyunun ortak besleyebileceği, bahçe sulama, çeşitli yerleri yıkama, oto yıkama gibi yerlerde kullanılabilecek suyun arıtılarak biriktirildiği depodur. Su izolasyonu iyi yapılmalı, içerisi seramik ile kaplanmalı, gerekli arıtma sitemi ve hidrofor kurulmalıdır. Arıtma sisteminin durumuna bağlı olarak gerekirse Hamsu Deposu ve Arıtılmış Su Deposu olarak iki bölüm halinde tasarlanmalıdır. Çeşitli sebeblerle suların kesileceği düşünülerek, tüm ihtiyaçlar için en az 5 gün yetecek hacimde yapılmalıdır. Bahçedeki bitkilerin susuz kaldığında durumu düşünüldüğünde bu deponun önemi anlaşılmaktadır. 

4. İçme suyu deposu :  İnsan kullanımına sunulan suların içerisindeki tüm istenmeyen maddeleri gidermek için arıtma sistemi kurulur ve bu arıtılmış su temiz bir depoda biriktirilir. İçmesuyu deposunun öncelikle ışığı geçirmeyen renkte polietilen olması önerilir ve böylece makine dairesine yerleştirilebilir. Poletilen olmaz ise betonarme olması ve bahçede uygun bir yere yerleştirilmesi tavsiye edilir. Bu durumda içten ve dıştan su izolasyonu iyi olmalı ve içerisi mutlaka seramik ile kaplanmalıdır. Dezenfekiyonuna önem verilmeli ve sular kesildiğinde en az 5 gün yetecek hacimde olmalıdır.   

5. Malzeme deposu : Villalarda karşılaşılan en büyük eksiklerden biridir. Böyle bir deponun olmaması nedeniyle çoğu malzeme ortalıklarda, evin her köşesinde vs. dağınık durmaktadır. Mevcut mekandan tasarruf etmek için bahçede yerin altında; iyi su izolasyonu yapılmış; iyi havalandırma yapılmış; su basmalarına karşı önlem alınmış; içerisi seramik kaplı temiz ferah bir malzeme deposu yapmak tüm dağınıklıkları toplayacaktır. Bu depoya kullanılmayan bahçe mobilyaları, şezlonglar, havuz ızgaraları, şemsiyeler, bahçe aletleri, arşiv niteliği taşıyan malzemeler vb. hertürlü eşya konulabilir. içerisine ayrıca duş wc yapılarak olası bir ihtiyaç halinde(doğal afetler, radyasyon vb.) barınak olarak da kullanılabilir.

6. Boru ve kablolar : Tüm boru ve kablolar, dağınık bir şekilde gelişi güzel rastgele her yerden geçirilmemelidir. Belirli geçiş güzargahları tespit edilmeli; tüm boru ve kablolar toparlanmalı; sonradan müdahale için baca rogarlar yapılmalı; kablolar ve borular kanal veya geniş çaplı borular içersinden geçirimelidir. Geçiş güzargahları mümkün olduğunca tehlikesiz;  çapalama kazma vb işlerde  kullanılmayan; duvar ve bitkilerden uzak yerlerden seçilmelidir. Villarda karşılaşılan en büyük problemlerin başında kablo ve boru geçiş güzergahlarıdr. Ayrıca resim ve projesi çizilerek arşivlenmelidir. Atıksu boruları da aynı şekilde geçiş güzergahları özenle oluşturmalı, rogar yerleri, arazi eğimine göre ve daha sonra açılıp temizlenmeye müsait yerlerden seçilmelidir. Yağmur şiddetli yağdığında ev içesinde rogarlardan geri tepme olmaması amacıyla yağmur suları mümkün olduğunca en uzak mesafede ve an alt seviyede atıksu rogarı ile birleştirilmelidir.

7. Resim ve proje : Boru ve kabloların, yeraltı tesislerinin vb. tüm görünmeyen ekipman ve yapıların, daha yapım aşamasında resimleri çekilmeli ve yapılmış son haliyle yeniden projeleri yapılıp arşivlenmelidir. Bu arşiv, ileride yapılacak tadilatta açılarak kullanılcaktır. Tadilat yapılacağı zaman görünmeyen yerlerin bilinmezliği ancak bu arşivle hatasız çözülebilir. Bu konu çok önemlidir ve ancak tadilat sırasında kablo boru cihaz vs. bozulduğunda anlaşılmaktadır.

C ) İÇ MEKAN BÖLÜMLERİ : Salon, odalar, mutfak, balkon, banyo, wc  gibi standart mimari tasarıma ek olarak;

1. Eşya odası : Kullanılmayan çeşitli eşyaların konulabileceği oda yapılabilir. Manzaranın iyi olmadığı;  kuzey ve rüzgarlı taraf; bodrum katlar seçilebilir.   

2. Spor odası : Çeşitli spor aletleri, pingpong masası vs. konularak spor yapılabilecek odadır. Manzarası güzel ve doğa olan, serin taraf tercih edilebilir. Sosyal tesis bölümüne de yapılabilir. 

3. Atölye oda : Resim, müzik, el işleri, ahşap işleri gibi çeşitli sanatsal uğraşıların yapılabileceği atölye oda yapılabilir. Yaratıcılığın ortaya çıkması için aktif manzarası olmayan yer tercih edilebilir.

4. Aktif çocuk odası : Çocukların yaşam mekanı olan odalarının haricinde; özgürce oynayabildikleri; ortalığı dağıtabildikleri; deşarj olabildikleri, çeşitli oyuncakları, müzik sanat ve spor aletleri ile çalışabildikleri ferah bir oda oluşturulabilir. Böylelikle çocuklar çeşitli tehlikelerden de uzak kalmış olur. Bu odanın çocuğun gelişimine büyük katkısı olacaktır. Güneş gören ve aktif hayat manzarası olmayan taraf olmasında fayda vardır. 

5. Asansör : Yaşlılar, bedensel rahatsızlıkları olanlar için önemi büyük, ayrıca çeşitli yükler de taşınabilir.

6. Sosyal Tesis : Yüzme havuzu, jakuzi, sauna, buhar odası, Türk Hamamı, spor bölümü, duş ve kabinler ve diğer ek tesisleri dışarıda açık mekanda yapılabileceği gibi içeride kapalı mekanda da yapılabilir

7. Çamaşır odası : Çamaşır yıkama makinesi ve çamaşır kurutma makinesi olan; çamaşır asılarak kurutulan; ütü yapılan  vb. kullanım için oda oluşturulabilir. Ayrıca kombi, küçük su arıtma cihazları vb. de buraya konulabilir. Öncelikle rüzgarlı ve güneşli taraflar tercih edilmelidir.

8. Sığınak : İlgili yönetmeliğe uygun sığınak yapılır.

9. Kapalı otopark : Araçlar için zemin veya arazi eğimine göre bodrum katta kapalı otopark yapılabilir. Araç yıkamaları, basit tamiratlar vb. gözönünde bulundurulmalıdır. Dışarıda olan açık otopark da portatif malzmelerle kapalı şekle dönüştürülebilir.